środa, 7 listopada 2018

Średniowieczny Manhattan i "Siedem Kościołów"

 W średniowieczu na terenie Bolonii wznoszono budowle mieszkalno-obronne w formie wysokich, smukłych, murowanych wież o podstawie zbliżonej do kwadratu. W okresie szczytowego rozwoju tych konstrukcji, tj. w XII-XIII w., w mieście mogło istnieć od 80 do ok. 180 takich wież. Budowano je jako konstrukcje obronne w okresie ciągłych wojen i starć lokalnych stronnictw. Każdy możniejszy ród bolończyków starał się w ten sposób zabezpieczyć przed wrogami – zarówno tymi zewnętrznymi, jak i wewnętrznymi. Pomimo nazwy, w wieżach tych ze względu na ciasnotę i kłopotliwą dyspozycję pomieszczeń trudno było mieszkać. Trzymano w nich głównie rodzinne skarbce, rodowe dokumenty, nadania i przywileje, a także zapasy niezbędne na wypadek krótkotrwałego oblężenia. Z czasem funkcje obronne wież zaczęły schodzić na dalszy plan, a rozmiary budowli, a zwłaszcza ich wysokości, były traktowane tylko jako świadectwo potęgi rodu.

Taką fantastyczną wizję średniowiecznej Bolonii można znaleźć w sieci (Toni Pecoraro, 2012, Wikipedia). Na ile jest ona prawdopodobna, trudno ocenić. O ile wiem, żadne autentyczne obrazy z tego okresu się nie zachowały:

Już z końcem XIII w. wieże zaczęły znikać z krajobrazu Bolonii, do dziś pozostało ich około 20. W tym najważniejsze, tzw. Dwie Wieże, „Asinella” i „Garisenda” – znane jako „krzywe wieże w Bolonii”, które są jednym z symboli miasta:

Bolonia, Dwie Wieże 2

Bolonia, Dwie Wieże 3

Bolonia, Dwie Wieże 4

Widoczne z daleka stoją w centrum Starego Miasta i stanowią doskonały punkt orientacyjny. Wyższa z nich, wieża Asinellich, ma 97 m wysokości i można z niej podziwiać panoramę miasta. Bilety na konkretną godzinę sprzedawane są w biurze Bologna Welcome na Piazza Maggiore.

Tuż obok wież można obejrzeć renesansowy kościół świętych Bartłomieja i Kajetana (Chiesa dei Santi Bartolomeo e Gaetano), zbudowany na miejscu poprzedniej świątyni z V w.. Do środka nie wchodziliśmy, bo akurat był zamknięty, a później nie bardzo było kiedy:

Bolonia, Chiesa dei Santi Bartolomeo e Gaetano

W czasie naszego pobytu w Bolonii była piękna pogoda, ale w całym kraju szalały burze, które nasiliły się w kolejnym tygodniu, powodując duże zniszczenia, zginęło ok. 20 osób w różnych regionach Włoch. Dokładnie o tej porze, na którą mieliśmy kupione bilety do wieży, w Rzymie spadł grad. W Bolonii natomiast rozszalała się wichura połączona z ulewą. Do wejścia pozostało nam jeszcze ok. 45 minut i nie bardzo było co w tym czasie robić, bo chodzić po mieście się nie dawało. Na kawce czy innej pizzy tez już byliśmy, więc poszliśmy pod wieżę z nadzieją, że nas wpuszczą wcześniej. Tak się też stało, ponieważ inni turyści się nie pojawili i nie było ryzyka zbyt dużego tłoku na schodach. No i poszliśmy te 30 pięter w górę:

Bolonia, schody w wieży Asinelli

Samo wchodzenie nie było takie straszne, jak się obwialiśmy, schodziło się nieco trudniej na bardziej "drabiniastych" odcinkach, ale ogólnie nie było źle. W prześwitach wiało strasznie, na górze jeszcze bardziej:

Bolonia, w wieży Asinelli

Oczywiście pogoda trochę nam zepsuła widoki, ale na pewno nie było gorzej, niż swojego czasu miałam w Kopenhadze, gdzie przecież nikt się deszczem i wichrem nie przejmuje, mając go na co dzień. A widać było tak:

Bolonia, widok z wieży Asinelli 1

Bolonia, widok z wieży Asinelli 2

Bolonia, widok z wieży Asinelli 3

Bolonia, widok z wieży Asinelli 4

Bolonia, widok z wieży Asinelli 5

Tuż obok wież znajduje się Piazza della Mercanzia. Plac powstał w czasach rzymskich na skrzyżowaniu starożytnych dróg: Via Emilia do Rimini (dziś Strada Maggiore) i Via Salaria do Ravenny (Via San Vitale).

W narożniku dwóch ulic stoi tam gotycki Pałac Kupców z Bolonii, zwany także Loggia dei Mercanti i Palazzo del Carrobbio. Od końca XIV do końca XVIII wieku był siedzibą "Universitas Mercatorum" (Foro dei Mercanti) i niektórych gildii. W 1797 roku stał się siedzibą Izby Gospodarczej. Budowa otwartej galerii Carrobbio rozpoczęła się w 1348 roku pod kierunkiem Lorenzo Bagnomarino i Antonio di Vincenzo (głównego projektanta bazyliki Petroniusza). Budynek ukończono w 1391 r., następnie rozbudowano w 1439 i w 1484 roku po upadku wieży de Bianchi. W latach 1888-90 został odnowiony pod kierunkiem Rubbiani i Tartarini. Kolejny remont miał miejsce w 1949 roku, gdy wybuch pozostałej z czasów wojny bomby doprowadził do zawalenia się połowy elewacji.

Fasada wykonana jest z cegły i istryjskiego kamienia i posiada dwa głębokie gotyckie łuki, które sprawiają, że wydaje się wyższa Efekt pogłębia podniesienie podłogi loggii ponad poziom otaczającego placu:

Bolonia, Loggia dei Mercanti 2

Bolonia, Loggia dei Mercanti 3

Bolonia, Loggia dei Mercanti 4

Ulica po lewej stronie prowadzi na Piazza Santo Stefano, gdzie znajduje się kościół z klasztorem pod tym samym wezwaniem (św. Szczepana). Jest to absolutnie unikatowy zespół średniowiecznych budowli sakralnych, a jego historia sięga V wieku. Bywa nazywany "Sette Chiese" lub Santa Gerusaleme i obie nazwy są w pełni uzasadnione:

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 1

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 2

Najstarszy kościół kompleksu to owalna Bazylika Grobu Pańskiego (Basilica del Santo Sepolcro), wzorowana na na tej z Jerozolimy. Ufundował ją św. Petroniusz (V w.):

Bolonia, Santo Stefano, Basilica del Santo Sepolcro 1

Bolonia, Santo Stefano, Basilica del Santo Sepolcro 2

Bolonia, Santo Stefano, Basilica del Santo Sepolcro 3

Bolonia, Santo Stefano, Basilica del Santo Sepolcro 4

Pozostałe części to Chiesa del Crocifisso (VIII w.), Chiesa di Santi Vitale e Agricola (VI w.), Chiesa della Trynita lub Martyrium (XIII w.), możemy też przejść na dwa dziedzińce z krużgankami:

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 3

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 4

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 5

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 6

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 7

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 8

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 9

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 10

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 12

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 13

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 14

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 15

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 16

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 17

Bolonia, Basilica di Santo Stefano 18

Na placu Santo Stefano warto spojrzeć na Palazzo Isolani, zbudowany w XV wieku, reprezentuje styl na pograniczu gotyku, renesansu i renesansu toskańskiego. Równie ciekawe są budynki po przeciwnej stronie placu (ostatnie 2 zdjęcia):

Bolonia, Piazza Santo Stefano, Palazzo Isolani 1

Bolonia, Piazza Santo Stefano, Palazzo Isolani 2

11

Bolonia, Piazza Santo Stefano 2

Jeżeli przejdziemy jeszcze ok. 100 m na południe, możemy odwiedzić kolejny stary kościół, pod wezwaniem San Giovanni in Monte, który powstał w roku 1045, a przebudowano go w latach 1286 i 1474:

Bolonia, San Giovanni in Monte 1

Bolonia, San Giovanni in Monte 2

Bolonia, San Giovanni in Monte 3

Na tym zakończymy wędrówkę po południowej części bolońskiej starówki, pozostanie nam do obejrzenia jeszcze część wschodnia, również bogata w miejsca ciekawe, klimatyczne, o długiej historii. Ale to już innym razem.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Berat - miasto okien

     Kolejny cudowny dzień w Albanii spędziliśmy w Beracie, jednym z dwóch albańskich miast - muzeów, które jest w całości wpisane na listę ...